Huismuis
Huismuizen behoren tot de familie der ware muizen. Van deze familie komen er in West-Europa 6 kleine soorten en 2 grotere soorten voor. Ware muizen hebben alle een vrij lange vacht en een lange dunne staart. De kop is meestal langgerekt met een spitse snuit.
Kenmerken
Je herkent een huismuis aan hun spitse snuit, relatief grote en ronde oren, kraalogen, een staart even lang als hun lichaam en hun scherpe klauwen. Huismuizen leven tussen de 9 maanden en 1,5 jaar in het wild, zijn ongeveer 7,5 tot 10 centimeter lang met een gewicht tussen de 15-30 gram. Meestal hebben de huizenmuizen een grijze of bruine vacht. De kleur dient als camouflage, waardoor ze minder opvallen in hun natuurlijke omgeving.
Kleurvariaties:
- Zwart: Je ziet het niet vaak maar er zijn ook zwarte huismuizen. De muizen hebben een volledige zwarte vacht zonder andere kleurmarkeringen.
- Gevlekt: Soms hebben de huismuizen een gevlekte vacht waarbij verschillende kleuren zoals wit, grijs en bruin worden gecombineerd.
- Wit: Een volledig witte vacht inclusief hun buik zie je terug bij een witte huismuis.
Gedrag
Het gedrag van de huismuizen is afhankelijk van de omgeving en voortplantingsstrategieën om te overleven en te floreren. Huismuizen vormen territoriaal gedrag, vooral tijdens het voortplantingsseizoen. De mannetjes vechten met andere mannetjes om toegang en bevestiging te krijgen tot de vrouwtjes. Het territoriale gedrag kan bestaan uit het markeren van gebieden met urine en agressieve interacties met rivaliserende soortgenoten. De muizen vormen ook sociaal gedrag en leven soms in groepen, hoewel dat afhankelijk is van de beschikbaarheid van hulpbronnen en de specifieke omgeving. Huismuizen communiceren met elkaar via geuren, lichaamstaal en geluiden. Huismuizen verstoppen zich in spleten en holen om veiligheid te vinden.
Leefwijze
Huismuizen bouwen nesten van fijn materiaal, zoals papier, stof en veren. De nesten worden meestal verborgen in beschutte ruimtes om veiligheid en bescherming te bieden aan hun jongen en zichzelf. De muizen verblijven in kasten, muren, plafonds of tussen opgeslagen voorwerpen. De muizen zijn sociaal en leven meestal in groepen. Ze vormen hiërarchieën in hun gemeenschap. De groep kan bestaan uit volwassen mannetjes, vrouwtjes en jongen. Huismuizen zijn voornamelijk nachtdieren, wat betekent dat ze voornamelijk 's nachts actief zijn om activiteiten uit te voeren en predatoren te vermijden. Huismuizen kunnen springen, zwemmen en zwemmen.
Voortplanting
Huismuizen dragen jongen tussen de 18 en 21 dagen. Er worden nesten gebouwd in een beschutte plaats, zoals in gebouwen of schuren. De nesten bestaan uit materialen zoals stro, papier en stoffen. Een typisch nest kan uit kamers bestaan. De jongen worden naakt en blind geboren. Een huismuis kan gemiddeld 5 tot 8 jongen per worp krijgen, maar het aantal kan variëren. Na ongeveer 2 weken ontwikkelen en groeien de jongen. Huismuizen worden 6 tot 10 weken na hun geboorte al geslachtsrijp. Het draagt bij aan hun vermogen om zich voort te planten. Vanwege hun snelle voortplantingscyclus kan een huismuis in een korte tijd aanzienlijke populaties opbouwen, vooral in omgevingen met voldoende beschutting en voedsel. Huismuizenpopulaties varieert afhankelijk van factoren zoals beschikbaarheid, temperatuur en concurrentie met andere muizen.
Leefgebied
De muizen komen wereldwijd voor, behalve in extreme klimatologische omstandigheden zoals poolgebieden en woestijnen. De huismuizen zie je vaak terug in stedelijke, landelijke en voorstedelijke gebieden. Huismuizen zijn binnen en buiten te vinden. Binnen verbergen en bouwen hun een nest in beschutte gebieden. Buiten worden er nesten gemaakt in tuinen, onder struiken of in houtstapels. Huismuizen zijn veerkrachtig en passen zich aan de verschillende omgevingen. Huismuizen zijn ook te vinden in landbouwgebieden en tuinen, ze voeden zich met gewassen zoals granen en maïs of vruchten en zaden. Huismuizen voeden zich met zo 3 tot 5 gram per dag.
Verspreiding
Huismuizen komen over de hele wereld voor, met uitzondering van enkele koude gebieden zoals Antarctica. De huismuizen hebben nauwelijks behoefte aan vocht, zo overleven de muizen zich in zeer droge omstandigheden. Ze hebben zich verspreid naar vrijwel alle delen van de wereld, inclusief landelijke, stedelijke en landbouwgebieden. De muizen zijn aanpasbaar en vestigen in diverse habitats, zoals huizen, schuren, velden, magazijnen en zelfs in de wildernis, afhankelijk van hun beschikbare voedselbronnen.
Sporen
Huismuizen laten sporen achter in hun leefgebied, wat nuttige aanwijzingen kan bieden over hun aanwezigheid en activiteiten. Huismuizen bouwen nesten van nestmateriaal, zoals stro, papier en stof. De nesten worden vaak gevonden in verborgen en beschutte gebieden, zoals tussen de muren, in plafonds, onder de vloeren of in de isolatie. De muizen laten ook sporen achter in de vorm van geluiden. Ze knagen, piepen of maken krassende geluiden. Huismuizen markeren hun territorium met urine en geurklieren. De geurmarkeringen helpen om andere muizen te identificeren en territoriale grenzen te stellen. Muizen knagen aan verschillende materialen om nestmateriaal te verzamelen. Ze laten vaak knaagsporen achter op elektrische bedrading, hout, plastic en karton. Muizen laten pootafdrukken achter in stoffige en modderige gebieden. Hun pootafdrukken hebben vier tenen aan de voorpoten en vijf tenen aan de achterpoten. Huismuizen graven smalle tunnels en gangen onder de grond of door isolatie en muren van gebouwen. Muizenkeutels zijn kleine, cilindervormige uitwerpselen wat meestal donkerbruin of zwart van kleur is. Het is ongeveer 3-8 millimeter lang en kunnen in grote aantallen worden aangetroffen langs hun gebruikelijke paden, bij voedselbronnen en in hun nestgebieden.
Overlast
Huismuizen dragen ziektekiemen en bacteriën met zich mee en verspreiden het via hun uitwerpselen en urine. Het maakt hun potentiële dragers van de ziekte salmonellose en het kan leiden tot hygiënische zorgen en mogelijke gezondheidsrisico's. De muizen besmetten ook voedselvoorraden met hun uitwerpselen en urine. Dat kan leiden tot voedselverlies en verspilling. Onaangename geuren worden ook veroorzaakt door hun uitwerpselen en urine. Daarnaast maken ze geluiden, zoals piepen en krassen, wat als storend kan worden ervaren. Huismuizen veroorzaken knaagschade aan gebouwen, bekabeling, isolatie, elektrische bedrading en opgeslagen materialen. Hun constante knaagactiviteit leidt tot schade wat herstelwerkzaamheden vereist. Ook kan het leiden tot storingen, brandgevaar en kortsluiting.
Schade
Huismuizen zorgen voor aanzienlijke schade. De muizen zijn op zoek naar voedsel in voorraadkasten, keukens en voedselopslagruimtes. Ze vreten de voedselverpakkingen aan en besmetten de voedselresten met hun urine en uitwerpselen wat kan leiden tot voedselvergiftiging. Muizen knagen aan verschillende materialen, zoals elektrische bedrading, hout, plastic en karton. Dat kan leiden tot schade aan meubels, bekabeling, isolatie en bouwmaterialen. Het knagen aan elektrische bedrading kan ook kortsluiting en storingen veroorzaken, wat potentieel brandgevaar oplevert. De huismuizen nestelen zich in afvoeren, vuile gebieden en afvalcontainers waardoor er hygiëneproblemen ontstaan en ziektekiemen worden verspreid. Er is een kans dat muizen parasieten zoals, vlooien, teken en luizen met zich meedragen. Het actieve nachtelijke gedrag van muizen, inclusief het knagen en het bewegen, kan leiden tot geluidsoverlast en verstoring van de slaap.
Wering
Wering helpt om muizenpopulaties onder controle te houden en schade aan eigendommen en gezondheidsrisico's te voorkomen. Controleer ramen, deuren en leidingen om eventuele scheuren, gaten of spleten te repareren met geschikt materiaal, zoals staalwol, cement of schuim. Hou de omgeving schoon en hygiënisch. Verwijder gemorst vuil en hou opslagruimtes, keukens en voorraadkasten schoon en opgeruimd. Maar zorg ook voor een opgeruimd en schone omgeving rondom het gebouw of huis. Ruim puin en rommel op zodat muizen geen schuilplaatsen kunnen vinden. Zorg ervoor dat containers met compost ver uit de buurt van het gebouw/huis wordt geplaatst. Tochtstrips ook wel bekend als tochtbanden, is ook handig om te gebruiken. Het zijn stroken van materiaal wat aan de onderkant van deuren en/of langs de zijkanten van ramen worden geplaatst om de opening tussen een deurkozijn, drempel of raamkozijn te dichten. De strips zijn meestal gemaakt van rubber, siliconen of schuimrubber. Tochtstrips zijn effectief in het voorkomen van tocht, muizen en stof. Het is belangrijk om regelmatig een controle uit te voeren. Repareer de eventuele potentiële toegangspunten om de effectiviteit van de wering te behouden.
Bestrijden
Mocht een bestrijding toch nodig zijn, dan heeft een mechanische bestrijding (door middel van klemmen en vallen) in eerste instantie de voorkeur.
Muizenvallen
Muizenvallen worden gebruikt om muizen te vangen zonder het te doden. Klapvallen zijn de traditionele en bekende muizenvallen. Het bevat een veermechanisme dat wordt geactiveerd wanneer de muis het lokaas op de val raakt. De val klapt dicht en vangt de muis levend. Lijmplaten: Lijmplaten bevat kleverig materiaal wat de muis vasthoudt zodra het erop stapt. Hoewel ze muizen levend kunnen vangen, worden lijmplaten vaak als controversieel beschouwd omdat ze het welzijn van de muis kunnen schaden. Levende vallen: Levende vallen zijn ontworpen om muizen te vangen zonder te verwonden of doden. Het bestaat meestal uit een metalen of plastic doos met een toegang wat gesloten wordt door een mechanisme. Levende vallen geven je de mogelijkheid om de gevangen muis op een andere locatie vrij te laten, ver weg van je huis.
Hoe te gebruiken:
- Plaats de muizenvallen op locaties waar je activiteit van muizen hebt waargenomen.
- Gebruik lokaas wat aantrekkelijk is voor muizen, zoals noten, pindakaas of zaden om ze naar de val te lokken.
- Controleer de muizenvallen regelmatig om gevangen muizen vrij te laten.
- Plaats de muizenvallen uit de buurt van huisdieren en kinderen om ongelukken te voorkomen.
Ultrasone apparaten
Een ultrasone apparaat werkt door ultrasone geluidsgolven uit te zenden wat onaangenaam is voor knaagdieren. Mensen hebben er geen last van maar de muizen ervaren het als storend voor de gevoelige oren. Het bereik van ultrasone apparaten kan variëren, ze hebben meestal een beperkte dekking. De effectiviteit van ultrasone apparaten in het afschrikken van knaagdieren is omstreden. Ultrasone apparaten worden vaak beschouwd als een humane aanpak voor plaagbestrijding, omdat ze geen fysieke schade toebrengen aan dieren. Let wel op dat er geen onnodig leed wordt veroorzaakt en huisdieren niet worden beïnvloed door de geluiden.
Muizenlokazen
Muizenlokazen zijn containers met lokaas wat gif bevat. Muizen worden aangetrokken door het lokaas en nemen het gif mee naar hun nest, wat leidt tot hun eliminatie.
- Giftige muizenlokazen: Giftige muizenlokazen bevatten gif wat specifiek is ontworpen om muizen te doden. De muizen nemen het gif mee naar hun nest of schuilplaats, waar het zich kan verspreiden naar de leden van de muizenpopulatie.
- Niet-giftige muizenlokazen: Niet-giftige muizenlokazen bevatten geen gif. Het is ontworpen om muizen te vangen zonder het te doden. Het bestaat uit lijmplaten, vallen met een veermechanisme waarin de muizen worden gevangen en vervolgens worden vrijgelaten.
Geuren
Muizen hebben een gevoelig reukvermogen, sommige geuren kunnen de muizen afstoten. Gebruik watjes gedrenkt in pepermuntolie, eucalyptus of citroenolie rondom mogelijke toegangspunten.
Rodenticiden
Rodenticiden (gif) moeten eigenlijk pas in omstandigheden worden toegepast. Heeft een mechanische bestrijding onvoldoende effect? Dan is rodenticiden het laatste redmiddel. Rodenticiden zijn chemische stoffen wat gebruikt wordt om knaagdieren te bestrijden. Het is ontworpen om knaagdieren te vergiftigen en worden vaak gebruikt als gif om plagen in gebouwen te beheersen. Rodenticiden zijn verkrijgbaar in korrels, pellets, blokken en pasta's.
Let op de veiligheid! Rodenticiden zijn gevaarlijk voor huisdieren en kinderen. Het is cruciaal om rodenticiden op een veilige plaats te plaatsen wat alleen toegankelijk is voor de knaagdieren. Volg strikt de instructies op de verpakking en gebruik nooit meer rodenticide dan nodig. Overmatig gebruik kan leiden tot onbedoelde blootstelling en onnodige risico's.