Help, ik heb een steenmarter, en nu?
Wij helpen al meer dan 10 jaar zowel particuliere als zakelijke klanten van hun steenmarters af, dus wij durven rustig te zeggen dat we ervaring hebben met deze (mooie) lastpakken. Ik ga je alle kneepjes van het vak proberen uit te leggen en hoe je dit eventueel zelf zou kunnen oplossen. In sommige situaties kun je het niet zelf oplossen en is het echt verstandig om ons in te schakelen om je te helpen bij je probleem. Laten we starten.
We beginnen met wat algemene informatie over de steenmarter zodat je beter begrijpt hoe het dier leeft en waarom hij jouw woning als zijn koninkrijk beschouwt. Dit is belangrijk, omdat je, wanneer je zelf een steenmarter wilt bestrijden of een steenmarter buiten wilt houden, moet begrijpen hoe ze denken en leven.
De steenmarter
Een prachtig dier, al zeg ik het zelf. Toen ik begon in de ongediertebestrijding had ik er van gehoord, maar was ik er nog nooit één tegengekomen. Maar na 10 jaar steenmarters bestrijden ben ik tot de conclusie gekomen dat dit één van de meest intelligente, vindingrijke en doorzettende dieren is die ik ben tegengekomen. Ze zijn bijzonder honkvast, zo honkvast dat ze er alles aan doen om weer in hun, ja dat lees je goed, hun woning te komen. Zij denken namelijk dat jouw woning van hen is, nadat zij dat voor jou hebben bepaald.
Wij werken veel met camera’s wanneer we steenmarterbestrijdingen uitvoeren. We zeggen "steenmarterbestrijding", maar eigenlijk is het het verjagen van de steenmarter en daarna het weren van de woning, het steenmarter proof maken van jouw woning.
De steenmarter is sinds 1942 een beschermde diersoort. Dit houdt in dat het verboden is om de steenmarter te doden of te vangen. Omdat de steenmarter vroeger bejaagd werd, heeft men dit dier beschermd. Hij werd voornamelijk bejaagd vanwege zijn pels. Tevens was de populatie sterk afgenomen door de jaren heen. Ondertussen merken we daar niet veel meer van en ervaren steeds meer mensen overlast van de steenmarter.
De biologie en leefwijze van de steenmarter
Maar goed, jij bent hier om erachter te komen hoe je dat dier uit je woning kunt houden, en daarvoor moet je weten hoe de steenmarter leeft. Steenmarters komen oorspronkelijk uit Europa, ze zijn dus een inheemse soort die zich makkelijk aanpast aan meerdere leefgebieden. In Nederland zien we dat de steenmarter steeds meer voorkomt in steden en daar voor behoorlijke overlast zorgt.
De paartijd van een steenmarter loopt van juni tot augustus. Het vrouwtje is ca. 10 dagen loops en wordt vaak door verschillende mannetjes gedekt. Net als bij mensen draagt de steenmarter zijn jongen ongeveer 9 maanden, waarna ze in het voorjaar 2 tot 4 jongen werpt. Vier weken later openen de jongen hun ogen, en rond 6 weken krijgen ze vast voedsel dat de moeder meeneemt naar hun nest.
De steenmarters maken geen nest zoals een vogel of konijn, ze zoeken zelf een geschikte plek op (jouw woning) om hun jongen groot te brengen. Wanneer de jongen van de steenmarter 3 maanden oud zijn, mogen ze mee met de moeder om te leren wat de buitenwereld inhoudt. In deze periode zijn de jongen het meest kwetsbaar en zijn ze vaak slachtoffer van auto’s, honden of katten. Wanneer ze alles overleefd hebben en eindelijk volwassen zijn, jaagt de moeder ze het nest uit zodat ze zelfstandig hun eigen territorium moeten gaan zoeken.
Welke overlast kun je ervaren van de steenmarter(s)?
Wanneer we praten over één steenmarter, zal de overlast in eerste instantie meevallen of onopgemerkt blijven. Sommige klanten wonen al jaren in hun woning zonder dat ze weten dat er een steenmarter aanwezig is. Echter, ook één steenmarter kan voor flinke overlast zorgen. Denk hierbij aan stank van hun latrine, vliegen van hun gevangen prooien die ze mee naar binnen hebben genomen, of geluid.
De meeste klanten beschrijven het geluid van een steenmarter als het idee dat er een inbreker in hun woning aanwezig is. Een steenmarter veroorzaakt dus geen knagend of krabbelend geluid zoals muizen en ratten dat doen. Het geluid van de steenmarter is veel zwaarder. Dit komt omdat ze het formaat van een grote kat hebben.
Bij de klanten waar wij de afgelopen 10 jaar zijn geweest, hebben we veel gezien. Complete dakisolatie die verwoest is door de steenmarter, die wij vervolgens moesten renoveren. Of urinesporen die langs de muren naar beneden dropen. In één woning hebben we zelfs bijna 10 emmers met uitwerpselen gesaneerd. We hebben gezien hoe een steenmarter zich door een gipsplafond de woning in had gewerkt om een uitgang te vinden nadat de klant zelf zijn woning had dichtgemaakt. Zeker weten dat de steenmarter niet meer binnen is, is dus wel belangrijk. Daar later meer over.
Wij hebben honderden, misschien wel duizenden foto’s en video’s van de schade en overlast die de steenmarter kan veroorzaken. Dit dier blijft ons verbazen met zijn verwoestende doorzettingsvermogen.
Hoe kun je zelf de steenmarter "bestrijden"?
In de volksmond praten we over steenmarterbestrijding, maar een steenmarter mag je wettelijk niet doden of zelfs vangen. Hier zijn de meningen over verdeeld, en veel klanten willen hun steenmarter "laten zwemmen". Wij houden ons graag buiten deze discussie, zoals je misschien wel begrijpt.
Dingen zoals het plaatsen van een rauw ei met insuline of het gebruiken van rattengif zijn bij wet streng verboden. Ook is er een grote kans dat andere dieren dit opeten en hierdoor sterven, of erger nog, dat per ongeluk je kinderen of kleinkinderen dit binnenkrijgen. Daar wil je niet aan denken.
Nu denk je misschien: dan ga ik hem vangen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Onze ervaring is dat een steenmarter zich niet zomaar laat vangen. Je kunt een kooi neerzetten met een ei, worst, vlees of iets anders, maar ze lopen er niet zomaar in. Zoals ik al eerder zei, ze zijn bijzonder slim. Ze spelen met de kooi, gaan erop staan, duwen met hun lichaam tegen het hek en daar klapt je kooi dicht. Nu kun je het helemaal wel vergeten. Ze komen er niet meer in de buurt.
Die ene keer dat het mensen wél is gelukt, vingen ze een jonge steenmarter. Die zijn een stuk minder voorzichtig en laten zich soms vangen.
Een steenmarter kun je dus alleen buiten houden. Maar hoe dan? Ik ga je helpen. Denk er wel aan dat dit een lang proces is dat geduld en doorzettingsvermogen van jouw kant vereist.
Stap 1 van zelf je steenmarter bestrijden: het onderzoek start
Je moet op zoek naar de ingang van de steenmarter. Ik ga je vertellen wat de meest voorkomende ingangen zijn die wij zijn tegengekomen tijdens het bestrijden van steenmarters. Let op. Zorg er altijd voor dat de steenmarter niet meer binnen is. Hij gaat een weg naar buiten zoeken (lees: een opening maken) en dat kan ook betekenen naar binnen in de woning.
Gevelpannen:
Onder de onderste gevelpan van de meeste woningen zit een opening naar de boeidelen of spouwmuur. Hier maakt de steenmarter dankbaar gebruik van.
Dakpannen:
De steenmarter kan zijn schouders onder een dakpan zetten, deze vervolgens optillen en zo onder de eerste rij dakpannen komen. Ze kunnen niet van beneden naar boven onder de dakpannen bewegen, maar wel van links naar rechts. Je kunt onder de onderste rij dakpannen kijken of je sporen ziet van de steenmarter. Je ziet vaak haar, bruine plekken, delen van eieren die ze hebben opgegeten, veren of zelfs complete vleugels van vogels.
Dakkapellen:
Ook de aansluiting van het platte dak van je dakkapel bij het pannendak is een favoriet van de steenmarter om binnen te komen of te gaan huizen in het plafond of de oversteklijst van jouw dakkapel. Vanuit hier kunnen ze eenvoudig onder de dakpannen door kruipen richting spouwmuur of andere openingen onder je dak.
Nokvorsten:
Bij sommige woningen is het mogelijk dat de steenmarter onder de nokvorsten door kruipt, de constructie van jouw woning in. Dit is echter lastig te zien vanaf de grond en je zult het dak op moeten om dit te controleren.
Ventilatie dakpannen:
Wanneer jouw woning een aantal ventilatiedakpannen heeft zonder gaas of rooster aan de voorzijde om dieren buiten te houden, kan de steenmarter hier eenvoudig doorheen kruipen en onder je dak terechtkomen. Controleer of jouw ventilatiedakpannen allemaal netjes zijn afgesloten.
Hoek nokvorsten:
Op de hoeken van jouw pannendak heb je een eindvorst zitten, vaak met een ronde kont. Onder deze eindvorst kan een opening zitten die de steenmarter kan gebruiken om de constructie van jouw woning te betreden. Deze moet je dus stuk voor stuk controleren en eventueel dichtmaken. Let op. De steenmarter moet wel eerst buiten zijn.
Oversteklijst:
De oversteklijsten van jouw woning kunnen een prachtige plek zijn voor een steenmarter om zichzelf naar binnen te werken. Helemaal wanneer boeidelen aansluiten op een ander deel van jouw woning en deze niet dicht zijn gemaakt. Dan lopen ze zo naar binnen.
Overige plekken:
Verder is het zo dat een steenmarter erg creatief en opportunistisch is. Ziet hij een opening waar hij naar binnen kan, dan gaat hij die zeker verkennen. Je zult dus goed je woning moeten nalopen om te kijken of er eventueel nog meer openingen zijn waar hij dankbaar gebruik van maakt.
Stap 2 van zelf je steenmarter bestrijden: camera’s en geuren
Je wilt weten of de steenmarter ook echt weg is. Hiervoor gebruiken wij camera’s. Dit kan een wifi-camera zijn zodat we op afstand kunnen meekijken, of wildcamera’s wanneer het een moeilijke locatie is waar geen stroom of wifi beschikbaar is.
Weet je niet waar de steenmarter naar binnen gaat? Ook dan kun je hier achter komen met camera’s. Je plaatst een aantal camera’s op locaties waarvan je verwacht dat hij langsgaat. Vervolgens verplaats je de camera’s telkens meer richting het gebied waarvan je op de beelden kunt zien waar hij naartoe loopt. Zo ga je als een echte detective op zoek naar de verborgen ingang.
Dan moet de steenmarter nog zijn huis gaan opgeven. En dat is niet makkelijk, kan ik je vertellen. Dit kun je doen door middel van geuren. Online zijn er veel geuren te koop die je in de ingang van de steenmarter kunt spuiten zodat hij hier niet meer langs wil. Het voordeel hiervan is dat de steenmarter, wanneer hij binnen zit, nog wel naar buiten kan. Soms zijn er meerdere ingangen en moet je alle ingangen met geur behandelen. In dit geval geldt: meer is beter. Hoe sterker de geur, hoe beter het effect.
Let wel op. Deze geuren vervliegen en je zult ze dus moeten blijven aanbrengen tot je ziet dat de steenmarter deze ingang(en) niet meer gebruikt.
Ze gaan meestal rond 22.00 uur naar buiten en komen in de vroege ochtend weer terug, rond 04.00 uur.
Stap 3 van zelf je steenmarter bestrijden: het dichtmaken van de ingangen
Je bent als een ware detective aan de gang gegaan en hebt de ingangen opgespoord. Je weet zeker dat de steenmarter niet meer in jouw woning aanwezig is en bent klaar om de ingangen te dichten. Maar hoe moet je dit doen?
Het simpelste is om hiervoor RVS-gaas te gebruiken. Waarom RVS? Dit roest niet weg en zorgt dus voor een permanente afdichting. Zelf gebruiken we aluminium profielen of speciaal steenmartergaas. Helaas verkopen wij dit niet aan de doe-het-zelver. Hiervoor moet je online op zoek gaan naar de juiste materialen. In de toekomst zullen we nog een lijst met links toevoegen zodat je weet wat wij aanbevelen om te gebruiken.
Je zult elke ingang dus goed moeten dichtmaken. Met goed bedoelen we ook echt goed. Gaas een beetje los ergens in drukken, trekken ze er zo weer uit. Plankje hout slecht vastgemaakt? Daar maken ze korte metten mee. Je zult dus echt goed aan de gang moeten en de ingangen van de steenmarter permanent moeten afsluiten.
Stap 4 van zelf je steenmarter bestrijden: na-controle
Wanneer je zelf de ingangen hebt dichtgemaakt, is het belangrijk om dit te controleren. Niet alleen om te kijken of je de steenmarter niet per ongeluk hebt opgesloten, maar ook om te zien of hij de ingangen weer heeft open gemaakt. Je kunt ook de camera’s weer plaatsen om te controleren of hij weer terugkomt en niet meer naar binnen kan.
Vaak gaat dit gepaard met een hoop lawaai. Hij is het er namelijk niet mee eens dat jij hem zijn woning hebt afgenomen.
Tot slot
Ik hoop dat ik je met al deze informatie goed op weg heb geholpen zodat je zelf je steenmarterprobleem kunt oplossen. Het is veel informatie. Je voorbereiding en plan van aanpak kunnen dit tot een succes maken, zodat jij zelf je steenmarter kunt gaan bestrijden.
Mocht het je toch niet lukken of denk je na het lezen: "dit gaat mij boven de pet", dan kun je ons altijd laten langskomen voor een inspectie op locatie. Een steenmarterinspectie is niet kosteloos. De kosten hiervoor worden bepaald door meerdere factoren.
Wil je graag meer informatie over hoe wij jou van jouw steenmarterprobleem gaan afhelpen? Neem dan contact op met ons kantoor. Zij helpen je graag verder met het uitleggen van onze werkwijze en wat de kosten zijn.
Heel veel succes met het zelf bestrijden van je steenmarter.